Filtry. Wszystko co musisz wiedzieć. [Poradnik]

[S'Sayan]

Jeśli zły dział proszę moderatora o przeniesienie lub jeśli "głowa" forum się zgodzi o stworzenie działu "poradniki" lub delikatną edycje działu "Ciekawe linki" tak aby można tam tworzyć gotowe poradniki, a nie podawać linki.

Witam. Jak już wspominałem w temacie "przywitaj się" wklejam poradnik, który mam nadzieję pomoże niektórym osobą.
Poradnik można również znaleźć na innym forum w internecie. Tam gdzie jest nick S'Sayan to jestem ja tak dla sprostowania ;]


Filtracja w akwarium
Filtracja w naszym zbiorniku jest rzeczą podstawową i niezbędną tak jak woda czy oświetlenie.
Od nich zależy jakość wody w zbiorniku, a zatem warunki w jakich będą egzystować nasi ulubieńcy oraz rosły rośliny.
Będą rosły rośliny czy glony? Ryby będą żwawe i zdrowe, czy od czasu do czasu będzie jakiś pomór ryb na z pozoru błahe choroby albo wręcz bez powodu? Jest to drugi warunek po wielkości akwarium do satysfakcjonującego nas rozwoju ryb i roślin i tym ważniejszy gdy akwarium jest mniejsze!
Do przykładu posłużmy się stadkiem stworzonym z 10 zmienniaków barwnych popularnie zwanych platkami, które dorastają do 6cm.
W akwarium 50l jest to max trzymanych rybek, w którym trzeba zastosować bardzo wydajną filtrację, a nawet zastosować specjalne wkłady. Do takiego akwarium można posłużyć się np. filtrem karnistrowym (kubełkiem)
Jeśli takie samo stadko wpuścili byśmy do zbiornika 200l wystarczy mały filtr, który będzie tylko poruszał taflą wody (turbinowy, wewnętrzny) Dobrze posadzona roślinność powinna poradzić sobie z wydalanymi przez rybki substancjami.

Podział filtrów
Podstawowym podziałem filtrów są filtry zewnętrzne i wewnętrzne lecz są i takie jak pod żwirowe, UV, które mogą być i na zewnątrz i wewnątrz dlatego też zrobiłem dla nich oddzielną kategorię - inne.



Wewnętrzne:

– Turbinowe
Mniej lub bardziej rozbudowane filtry z mniejszą lub większą liczbą wkładów. W akwarystyce mniej polecane niż niżej wymienione filtry. Mają o wiele mniejszą powierzchnie filtracyjną co skutkuje częstym czyszczeniem filtra co może doprowadzić do zaburzenia równowagi biologicznej.






- "Na powietrze"
Filtry, które najlepiej sprawdzają się w akwarium z narybkiem lub zbiorniku kwarantannowym. Zasada ich działania polega na tym, że powietrze, które doprowadzane jest do rurki podnosi ze sobą wodę z dołu akwarium do góry. Jak już wspomniałem najlepiej sprawują się w akwarium z narybkiem czy zbiorniku kwarantannowym dlatego, że ich przepływ jest zbyt mały do użytku jako główny filtr.

Zalety:
- idealne do małych zbiorników
- tanie

Wady:
- sam w sobie filtr jest tani lecz aby go uruchomić potrzebny jest napowietrzacz, który kosztuje trochę więcej (30zł+)
- zajmuje miejsce w akwarium
- mały przepływ





A. Wężyk doprowadzający powietrze do filtra z brzęczyka
B. Rurka, w której będzie zachodził cały proces pompowania wody
C. Filtr - gąbka
D. Wylatująca woda
E. Powietrze z brzęczyka
F. Woda, która będzie filtrowana




- Hamburskie
Filtry, które montuje się na tylnej, bocznej ścianie akwarium lub w rogu. Znajduje się on wewnątrz zbiornika. Opiszę filtr, który jest montowany na ścianie bocznej.
Jak już wspomniałem jest on umieszczony wewnątrz akwarium na całej bocznej ścianie, a odległość jaka go dzieli od szyby jest na tyle duża aby nie było problemu z umieszczeniem w powstałej szczelinie z umieszczeniem głowicy pompującej wodę do obiegu w akwarium. Jeśli opis jest nie zrozumiały to niżej zamieszczam kilka fotek.

Zalety:
- Duża powierzchnia do osadzania się bakterii nitryfikacyjnych
- Duża powierzchnia do filtracji biologicznej
- Siła ssąca rozłożona na całą powierzchnię
- Wersję narożną łatwo zamaskować
- Całą technikę można umieścić za gąbką
- Nie ma ryzyka powodzi
- Niski koszt eksploatacji i budowy
- Można podmienić wodę w małym stopniu ingerując się w życie rybek

Wady:
- Zajmuje sporo miejsca w akwarium
- Szpeci akwarium (lecz łatwo go można zamaskować)








- Panelowy
Filtr, który budową przypomina sumpa połączonego z filtrem hamburskim. Przypomina te filtry ponieważ jak filtr hamburski znajduje się wewnątrz akwarium i jest prawie tak samo zbudowany lecz za ścianą z gąbki czy szkła są przegrody tak jak w sumpie. Można powiedzieć, że jest to ulepszona wersja filtra hamburskiego.

Zalety:
- Różnorodność wkładów filtracyjnych
- Technika akwarystyczna (grzałka) schowana w filtrze
- Dużo miejsca na wkłady

Wady:
- Zajmuje miejsce w akwarium
- Brak gotowych produktów - trzeba zrobić go własnoręcznie







Zewnętrzne:

- Kaskadowe
Jeden z bardziej popularnych filtrów wśród akwarystów. Można zastosować potrójną filtrację i dobierać wkłady wedle uznania. Taki filtr ma dużo większą powierzchnię filtracyjną od filtrów wewnętrznych co za tym idzie lepsza filtracja i rzadsze czyszczenie wkładów. W akwarium znajduje się tylko jedna rurka dzięki czemu nasze akwarium będzie lepiej wyglądało. Zasada działania jest bardzo prosta tzn. rurka, o której była przed chwilą mowa jest szczelnie przytwierdzona do silnika wewnątrz pojemnika znajdującego się za akwarium dlatego filtr sam się odpowietrzy i zacznie pracę. Należy pamiętać aby nalać przynajmniej szklankę wody!

Zalety:
- Filtr znajduje się poza akwarium, co zwiększa estetykę i ułatwia czyszczenie
- Możliwość stosowania różnego rodzaju wkładów
- Dobre napowietrzanie dzięki poruszaniu tafli wody
- Łatwa regulacja wydajności filtra
- Dużo większa pojemność na media filtracyjne niż filtr wewnętrzny

Wady:
- Wymaga wycięcia w pokrywie oraz potrzebuje miejsca w szafce gdzie stoi akwarium
- Czyszczenie; jeśli jest swobodny dostęp nie można uznać tego jako wadę lecz jeśli wisi na ścianie akwarium, które znajduje się w szafce trzeba go za każdym razem zdemontować
- Nieraz dość głośna praca






- Kubełkowe, karnistrowe
Jedne z najlepszych filtrów jakie można spotkać w akwarystyce. Posiadają bardzo dużą powierzchnię filtracyjną co skutkuje bardzo rzadkim czyszczeniem (zdarza się, że nawet raz na kilka lat) Filtr nie szpeci w akwarium ponieważ całość znajduje się poza akwarium, a wewnątrz zbiornika znajduje się wlot i wylot wody.

Zalety:
- Jeśli filtr jest wyposażony w deszczownię dobrze napowietrza wodę
- Regulacja wydajności
- Bardzo dużo miejsca na media filtracyjne, dzięki czemu możemy zachować dobrą filtracje biologiczną oraz nie musimy go tak często czyścić jak filtry wewnętrzne czy kaskadowe (przy dobrej obsadzie filtr może być nie czyszczony nawet raz na kilka lat)
- Cicha praca; w zależności jak zamontujesz wylot. Samego filtra nie słychać.
- Łatwa obsługa! Dzięki specjalnym złączką filtr możesz bez problemu odpiąć od węży i wynieść np. do ogrodu i tam go wyczyścić. (złączki mają blokadę, która po odpięciu od filtra uniemożliwia wylot wody z akwarium)
- Wlot i wylot wody możesz łatwo zamontować w każdym miejscu akwarium
- Większa wydajność niż kaskady i filtry wewnętrzne
- Łatwość montażu – wystarczą otwory w pokrywie na same węże
- Łatwiej go zamaskować dzięki czemu nic nie wisi na ścianie akwarium czy też nie zalega wewnątrz
- Dłuższa żywotność – większość posiada trzpień wirnika ceramiczny, a nie jak kaskady czy filtry wewnętrzne stalowy
- „dodatkowe” kilka litrów wody
- Przy pracy przy filtrze rybki nie stresują się gdyż można go odłączyć nie dotykając akwarium

Wady:
- Potrzebne dodatkowe miejsce w okolicy akwarium lub w szafce
- Konieczność czyszczenia węży gdyż zarastają glonami itp. (co 6 miesięcy)
- Wyższa cena w porównaniu z kaskadami czy filtrami wewnętrznymi






- Hydroponiczne
Taki rodzaj filtra ma za zadanie przepuścić wodę przez pojemnik znajdujący się najczęściej nad akwarium, w którym rosną rośliny nadające się do uprawy hydroponicznej. Roślinki pobierają substancje odżywcze z podłoża np. keramzyt. Dzięki porowatości keramzytu filtracja biologiczna jak i mechaniczna jest bardzo dobra. Całość znajduje się poza akwarium. Więcej widać na rysunkach poniżej.

Zalety:
- Nie zajmuje miejsca w akwarium
- Tani w budowie jeśli mamy głowicę, która będzie to zasilać
- Świetna filtracja biologiczna
- Ciekawie zagospodarowane roślinnością miejsce nad akwarium

Wady:
- Koszt założenia jeśli brakuje nam głowicy zasilającej
- Ciężka
- Zajmuje miejsce nad akwarium
- Brak gotowych filtrów, jedynie DIY.







- Sump:
Sump to stosowane wsrod akwarystow okreslenie zewnetrznego, przelewowego filtru biologicznego wykonanego komercyjnie lub metoda DIY w formie duzego, otwartego zbiornika podzielonego przegrodami na strefy, do ktorego przelewana lub zasysana jest woda z akwarium i z ktorego – po przejsciu przez warstwy materialow filtrujacych – wypompowywana jest do akwarium. W warstwach filtrujacych sumpa przebiega mechaniczna i biologiczna, a przy zastosowaniu odpowiednich wkladow, rowniez chemiczna czesc filtracji. Filtry typu sump sa stosowane glownie przy duzych akwariach, zwlaszcza morskich.

Zalety:
- 3 rodzaje filtracji
- duża powierzchnia filtracyjna
- wszystkie elementy techniki akwarystycznej mogą być poza głównym akwarium
- niska cena
- długa droga przepływu wody przez warstwy filtrujące
- ułatwiona podmiana wody

Wady:
- Koniecznosc polaczenia z akwarium w sposob umozliwiajacy ciagle przelewanie wody pomiedzy tymi zbiornikami







- Fluidyzacyjny:
Filtr biologiczny, w którym złożem bakterii nitryfikacyjnych jest zazwyczaj piasek. W tym typie filtrów nie zachodzi filtracja mechaniczna lecz w 100% nastawiony jest na filtracje biologiczną. Poruszający się piasek jest idealnym materiałem dla wspomnianych już bakterii.

Zalety:
- Idealna filtracja biologiczna
- łatwy w budowie
- tanie złoże filtracyjne

Wady:
- Potrzebna pompka zasilająca układ
- Ciężko się wymienia piasek








Inne:

- Pod żwirowe:
Filtr pod żwirowy jak sama nazwa wskazuje jest pod żwirem. Ma za zadanie zbierać nieczystości z dna zbiornika. Takie urządzenie najczęściej podłącza się do filtra kubełkowego. Najlepiej stosować w akwarium z żółwiami, a nawet powinna to być konieczność.

Zalety:
- nie widać go prawie wcale
- lepsza cyrkulacja wody
- pochłania do 90% zabrudzeń z dna
- woda się szybciej klaruje

Wady:
- Ciężko go wyjąć dlatego też co rok (co tyle się go powinno czyścić) czeka nas restart akwarium
- W dużym akwarium drogi koszt założenia
- W kupionym filtrze woda jest zasysana w jednym rogu co może prowadzić do zamulenia się drugiej strony układu.









- UV - Ultrafioletowe
Filtr UV czyli sterylizator akwarystyczny, który wykorzystuje promieniowanie ultrafioletowe do sterylizacji wody co oznacza usunięcie wszystkich mikroorganizmów ze środowiska wodnego.
Uwaga! Taki rodzaj filtra wyjaławia wodę niszcząc wszystkie organizmy, które dostają się w zasięg promieniowania UV co oznacza, że w skład takich organizmów wchodzą bakterię nitryfikacyjne, które muszą znajdować się w każdym zbiorniku wodnym aby utrzymać optymalną filtrację biologiczną.
Zaleca się raczej jego stosowanie jako krótkotrwałego zabiegu pielęgnacyjnego dla doraźnego zwalczenia problemów.

Zalety:
- przydatny w akwarium z paletkami
- idealny do zwalczaniu glonów w toni wodnej

Wady:
- dodatkowy koszt






RO - odwróconej osmozy:
System filtracyjny wykorzystujący zjawisko odwróconej osmozy do otrzymywania wody stosowanej w akwarystyce. Filtrowana woda charakteryzuje się wysokim stopniem czystości, demineralizacji i śladową twardością ogólną. Z tak przygotowanej wody można przygotować dowolną kompozycję wodną do każdego rodzaju akwarium.

Filtr działa jako trójstopniowy system:

- Liniowy filtr sedymentacyjny
- Liniowy filtr węglowy
- Membrana osmotyczna

W zależności od wydajności stosowane są różne membrany (36, 50, 75GDP)






Dodatki:


- Fltr Powierzchniowy - Skimmer
Filtr, który przez rzesze akwarystów nazywany jest skimmerem ma za zadanie pobierać zanieczyszczenia z tafli wody. Często można go znaleźć w zestawie w filtrach kaskadowych i kubełkowych. Bardzo przydatny do zwalczania kożucha z tafli wody. Skimmer jednak nie jest samo działającym urządzeniem - potrzebuje jakiejś pompki.

Zalety:
- Brak problemu z kożuchem bakteryjnym
- Tani
- Można go zrobić domowym sposobem - DIY
- Łatwy w montażu

Wady:
- Potrzebna dodatkowa pompka





Uwaga!
Do filtrów często jest załączany WKŁAD WĘGLOWY – stosuje się go tylko wtedy gdy chcemy usunąć pozostałości po leczeniu ryb. Najlepiej jest go wyciągnąć i uruchomić go bez niego lub zakupić watę/gąbkę.


Ustawienie filtra w akwarium
W filtrach kubełkowych nie ma większego znaczenia. Musimy pamiętać aby go nie umieścić za nisko gdyż filtr ma ograniczone możliwości i nie da rady wpompować wody do akwarium. (na temat wysokości podnoszenia słupa wody można znaleźć w książce użytkowania danego filtra)
Czy taki filtr postawisz w szafce czy obok już zależy tylko od Ciebie i od wygody użytkowania.
Ważne jest aby dobrze ustawić wlot i wylot filtra!

Należy mieć na uwadze:
- Właściwy obieg wody – by woda w naszym zbiorniku docierała do każdego miejsca w akwarium (wymiana gazowa)
- Właściwe natlenienie – należy wylot wody ustawić tak aby woda poruszała taflą wody dzięki czemu bardzo dobrze się napowietrza. Dzięki takiemu rozwiązaniu możemy zmniejszyć hałas wywoływany brzęczykami i zmniejszyć zużycie energii o kilka Watów.


Prawidłowe zamontowanie filtra wewnętrznego (bez wężyka napowietrzającego)

Umieszczenie dyszy trochę pod taflą wody świetnie ją napowietrza. Patrząc pod światło zauważysz jaki jest nurt wody. Tak samo zakłada się filtr kaskadowy, a stosując deszczownię od filtra kubełkowego należy ustawić ją trochę pod kątem do tafli wody.



Można również zamontować filtr poprzez wsadzenie klocka między szybę akwarium, a korpus filtra. Sposób przydatny jeśli mamy wylot filtra osadzony nisko w obudowie. Można również zastosować deszczownice do filtrów wewnętrznych





Dobór filtra

Dobierając filtr najczęściej kierujemy się jego wydajnością. Filtr powinien przepuścić przez siebie 3x litraż akwarium przez godzinę. Sprawdza się to przy pustym filtrze. Sprzedawcy pisząc na opakowaniu wydajność kierują się wydajnością pompy.
Jeśli użyje się wkładów, które spowalniają przepływ wody o połowę to nic się nie stanie jeżeli do akwarium 200l zastosujemy filtr o wydajności 1300l/h.
Mimo wszystkiego najlepiej jest kupić większy filtr i zmniejszyć przepływ.
Obrazek ilustrujący umieszczenie wkładów w filtrze. Aby wkłady biologiczne się nie zapychały można zastosować pre-filtr, co łączy się z częstym mycie tego właśnie filtra.






W sklepach są jeszcze dostępne filtry takie jak MiniKani, które pompkę mają poza filtrem i najlepiej jest ją umieścić na wylocie z filtra gdyż zmniejsza to prawdopodobieństwo zatkania się pompki, wciągnięcia małych rybek czy krewetek.



Kilkanaście typów filtrów, które możesz zastosować w swoim akwarium.







Filtry marki HW postanowiłem opisać oddzielnie ponieważ opinie użytkowników na ich temat są bardzo dobre, a ceny są bardzo niskie dlatego też osoby, które chcą zaoszczędzić będą mogły skupić się tylko na tych 3 filtrach bez szukania w liście.

Dla osób kupujących HW, jeśli za nazwą jest "A" (np. HW-303A) oznacza to, że filtr jest standardowy bez lampy UV, a jeśli jest (np. HW- 303B) oznacza, że filtr ma wbudowaną lampę UV. Na temat takowej lampy wyżej.

Obieg wody w akwarium

Rozwiązanie dla krótkich akwariów max. 50cm długości:




Rozwiązanie dla dłuższych akwariów 80cm+



Rodzaje filtracji

W akwarystyce rodzaje filtracji dzielimy na 3 części:

Mechaniczna - filtracja ta ma na celu usunięcie z wody wszelkich zawiesin i ciał stałych dzięki czemu zabezpiecza dalszą część instalacji przed uszkodzeniami.

Biologiczna - filtracja, która ma na celu wspomóc zmiany biochemiczne które wiążą się z rozkładem materii organicznej głównie poprzez wytworzenie środowiska sprzyjającego rozwojowi mikroorganizmów, bezkręgowców i roślin wychwytujących i asymilujących produkty rozkładu materii.

Chemiczna - filtracja ta ma za zadanie usunięcia szkodliwych związków z wody takich jak metale ciężkie, leki, amoniak, jony amonowe. Do tego celu stosuje się specjalne wkłady, jednak takie wkłady działają dość krótko i należy je co jakiś czas wymienić.




Media filtracyjne

Filtracja mechaniczna:
- Gąbka

- Wata

- Filc akwarystyczny

- Ceramika

Filtracja biologiczna:
- Bio-balls i Bio Kulki

- Specjalna gąbka o otwartych oczkach

- Wkłady ceramiczne

- Specjalny żwir o bardzo dużej porowatości.


Filtracja Chemiczna :
- Żwirek amonowy jest to minerał który wchłania amoniak jak i również jony amonowe czyli substancje toksyczne. Używa się go tylko na początku istnienia akwarium. Po cyklu azotowym te pierwiastki są bardzo znikome.

- Zeolit minerał przygotowane do wchłaniania między innymi Azotanów. Jest mało stosowany.

- Węgiel aktywny służy do likwidacji leków, metali ciężkich, chloru. Węgiel ma jednak wadę gdyż wraz z niechcianymi specyfikami w naszym akwarium usuwa przydatne dla roślin i ryb pierwiastki dlatego nie można stosować go cały czas.





Jak czyścić filtr?

Czyszczenie filtra według niektórych akwarystów jest rzeczą bardzo prostą jednak wielu akwarystów podczas tak prostej czynności popełnia dużo błędów, które ważą nad prawidłowym funkcjowaniu naszego akwarium. Dlatego powinniśmy pamiętać o kilku ważnych punktach.

- Wkładów filtracyjnych typu gąbki, ceramika, wata, żwirki, bio balle nie czyścimy pod bieżącą wodą ponieważ znajdujący się w niej chlor zabije pożyteczne bakterie.

- Wkłady czyścimy w wodzie z akwarium, uprzednio odlewając ją przy okazji odmulania dna lub podmianie częściowej wody. Polecamy odlać wode do miski lub kubła i w nim wyczyścić wkłady.

- Nie należy czyścić wkładów bardzo dokłądnie aby nie zmniejszać znacznie populacji kultur bakterii

- Nie powinniśmy się przejmować, że wkład filtra wyjmujemy po wyczyszczeniu z brudnej wody. Po umieszczeniu wkładu na miejscu woda wyklaruje się dość szybko (w ciągu godziny).

Przydatne informacje & ciekawostki

Od HAL9001 - Przy filtrach kubełkowych, gdy węże są tej samej długości i mniej więcej ich odchylenie od pionu jest podobne, wysokość podnoszenia nie ma znaczenia, bo słupy wody się równoważą. Standardowo trzeba pamiętać aby jak najmniej węża było w pozycji poziomej.
Dodatkowo, ale to już moje prywatne doświadczenie, które stosuję i się sprawdza, dobrze jest węże opatulić izolacją do rur CO. Dzięki temu że nie ma dostępu światła węże przez dłuższy czas są czystsze, a temperatura jest stabilniejsza i rzadziej włącza się grzałka.

:arrow: :arrow: :arrow: http://forum.superakwarium.pl/viewtopic.php?f=8&t=22675

Projekty DIY:

-Skimmer do kaskad Aquael FZN: http://forum.superakwarium.pl/viewtopic....40&t=17951
-Mini Hydroponika: http://forum.superakwarium.pl/viewtopic....40&t=15532
-Filtr Biologiczny: http://forum.superakwarium.pl/viewtopic....40&t=20683
-Kożuch bakteryjny - skimmer w 10min: http://forum.superakwarium.pl/viewtopic....40&t=19406
-Hydroponika i filtracja nad akwarium 513l - krok po kroku: http://forum.superakwarium.pl/viewtopic....40&t=22002
-Sump: http://www.woczko.dami-rz.pl/opis_filtr.htm


Poradnik powstał w oparciu o wiele for znajdujących się w :google:
Całość pisałem osobiście! Własnymi słowami.
Niektóre zdjęcia nie są mojego autorstwa i pochodzą z google.pl - grafika

Mam nadzieję, że się przyda.


Pozdrawiam S'Sayan.

Uwaga!
Wszystkie prawa autorskie są zastrzeżone! - nie można kopiować

[tom]

gratulacje za wytrwałość. zapewne wielu adeptów dowie się czegoś nowego. pozdrawiam.

[Odrey]

Bardzo fajny poradniczek
Dobrze się czytało przyda się na pewno